Kiedy psycholog/psychoterapeuta udostępnia dokumentację w postępowaniu karnym?

Kiedy psycholog/psychoterapeuta udostępnia dokumentację w postępowaniu karnym?

Stan prawny na dzień: 23.03.2022r.

Wpis na blogu nie stanowi porady prawnej. Artykuł odnosi się do ogólnej sytuacji prawnej, dlatego nie może stanowić rozwiązania dla indywidualnego problemu. Jeżeli potrzebujesz indywidualnej konsultacji, zapraszam do kontaktu.

Wykonywanie zawodu psychologa oraz psychoterapeuty wiąże się nierozerwalnie z obowiązkiem zachowania tajemnicy zawodowej. Z kolei tajemnicą zawodową, co oczywiste, objęta jest także treść dokumentacji psychologicznej/psychoterapeutycznej. W dzisiejszym artykule wyjaśnię, co dzieje się z taką dokumentacją w postępowaniu karnym? Kiedy psycholog/psychoterapeuta ma obowiązek udostępnić dokumentację w tym postępowaniu?

W pierwszej kolejności, zachęcam Cię do zapoznania się z wpisem pt. „Tajemnica zawodowa psychologa i psychoterapeuty – co ze zwolnieniem z obowiązku jej zachowania w postępowaniu karnym?”, dostępnym tutaj. Znajdziesz w nim informacje, które pozwolą Ci zrozumieć, jak przedstawia się kwestia zwolnienia psychologa/psychoterapeuty z tajemnicy zawodowej w postępowaniu karnym.

Przechodząc do sedna sprawy:

Dokumentacja medyczna a dokumentacja psychologiczna/psychoterapeutyczna?

Należy podkreślić, że dokumentacja psychologiczna/psychoterapeutyczna nie jest tożsama z dokumentacją medyczną.

Dokumentacja medyczna – definicja:

• Ustawa o działalności leczniczej art. 2 ust. 1 pkt 1:

dokumentacja medyczna – należy przez to rozumieć dokumentację medyczną, o której mowa w przepisach ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta.

ALE:

Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta nie zawiera takiej definicji. Opisuje jedynie różne uwarunkowania dot. jej konstrukcji.

• „To zbiór danych opisujących stan zdrowia pacjenta i zakres udzielanych mu świadczeń zdrowotnych, zawierający więc informacje o schorzeniu pacjenta oraz wykonywanych w związku z tym zabiegach profilaktycznych, diagnostycznych, leczniczych lub rehabilitacyjnych.” [1]

Przechodząc do dokumentacji psychologicznej/psychoterapeutycznej:

• nie może być w całości udostępniana,
• składa się ona z części szczegółowej, poufnej – wszystkie notatki psychologa/psychoterapeuty, protokoły badania, wytwory klienta/pacjenta oraz jawnej – m.in. opinii, która jest udostępniana klientowi/pacjentowi oraz zleceniodawcy. [2]

Wykorzystywanie dokumentów zawierających tajemnicę zawodową w postępowaniu karnym

W tym przypadku, trzeba odnieść się do art. 226 kodeksu postępowania karnego (dalej k.p.k.):

W kwestii wykorzystania dokumentów zawierających informacje niejawne lub tajemnicę zawodową, jako dowodów w postępowaniu karnym, stosuje się odpowiednio zakazy i ograniczenia określone w art. 178-181. Jednakże w postępowaniu przygotowawczym o wykorzystaniu, jako dowodów, dokumentów zawierających tajemnicę lekarską decyduje prokurator.

• Co to oznacza?

W przypadku psychologa, psychoterapeuty o wykorzystaniu takiej dokumentacji jako dowodu:

1. w postępowaniu przygotowawczym decyduje prokurator na podstawie postanowienia o zwolnieniu z obowiązku zachowania z tajemnicy zawodowej tj. art. 180 § 1 k.p.k. (w przypadku psychoterapeuty-lekarza na podstawie art. 180 § 2 k.p.k.);
2. w postępowaniu sądowym decyduje sąd na podstawie postanowienia o zwolnieniu z obowiązku zachowania z tajemnicy zawodowej tj. art. 180 § 1 k.p.k. (w przypadku psychoterapeuty-lekarza na podstawie art. 180 § 2 k.p.k.).

W treści takiego postanowienia powinno być zawarte m. in. że prokurator/sąd:

1. żąda wydania od psychologa/psychoterapeuty rzeczy mogących stanowić dowód w sprawie lub podlegających zajęciu w postępowaniu karnym w postaci ……..,
2. zwalnia psychologa/psychoterapeutę z zachowania tajemnicy zawodowej w zakresie pkt 1.

Ważne: jeżeli psycholog/psychoterapeuta zostanie zwolniony w taki sposób jak opisałam powyżej, to ma obowiązek przedstawić całość dokumentacji psychologicznej/psychoterapeutycznej. Powinien jednak zastanowić się, jak zrobić to dobrze. Z jednej strony chodzi o jednoznaczność tego, co zostało przez niego ujęte np. w prowadzonych notatkach i o dobro klienta/pacjenta, a z drugiej strony o zaufanie do wykonywanej przez niego profesji.

Dziękuję za Twoją uwagę!

Jeżeli potrzebujesz pomocy w zakresie ustalenia zasadności Twojego zwolnienia z tajemnicy zawodowej w postępowaniu karnym, tego jak po zwolnieniu z zachowania tajemnicy zawodowej w postępowaniu karnym przekazać taką dokumentację czy też innego tematu związanego z wykonywaniem zawodu psychologa/psychoterapeuty, zapraszam do kontaktu.

[1] Kubiak R., Sieradzka M., Urbaniak M., Zajdel-Całkowska J., Zimna T. pod red. Zajdel-Całkowska J., Meritum Prawo medyczne w ochronie zdrowia, wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2021.

[2] Minc R., Tajemnica zawodowa psychologa, Warszawa 2017, publikacja dostępna na stronie internetowej pod adresem: http://www.ptp.org.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=713.