Stan prawny na dzień: 05.11.2020 r.
Wpis na blogu nie stanowi porady prawnej. Artykuł odnosi się do ogólnej sytuacji prawnej, dlatego nie może stanowić rozwiązania dla indywidualnego problemu. Jeżeli potrzebujesz indywidualnej konsultacji, zapraszam do kontaktu.
Klauzula zakazu konkurencji w umowie agencyjnej i innych umowach cywilnoprawnych, różni się od zakazu konkurencji przewidzianego w przepisach prawa pracy. W drugiej części mojego artykułu poświęconego tematyce zakazu konkurencji, przejdę do omówienia zagadnień związanych z tym zakazem określonych w przepisach kodeksu cywilnego. Odniosę się też do regulacji wprowadzonych w związku z pandemią koronawirusa.
Jeżeli jeszcze nie zapoznałeś się z pierwszą częścią mojego artykułu poświęconego tematyce zakazu konkurencji, to zachęcam Cię do zajrzenia tutaj.
Zakaz konkurencji w umowie agencyjnej
Jakie są warunki umownego zakazu konkurencji w umowie agencyjnej?
- Dla umownego zakazu konkurencji przewidziana jest forma pisemna pod rygorem nieważności.
- Ma ograniczyć działalność agenta mającą charakter konkurencyjny na okres po rozwiązaniu umowy agencyjnej (ograniczenie działalności konkurencyjnej). Z tym zastrzeżeniem, że ograniczenie jest ważne, jeżeli dotyczy grupy klientów lub obszaru geograficznego, objętych działalnością agenta, oraz rodzaju towarów lub usług stanowiących przedmiot umowy agencyjnej.
- Ograniczenie działalności konkurencyjnej nie może być zastrzeżone na okres dłuższy niż dwa lata od rozwiązania umowy.
- Dający zlecenie obowiązany jest do wypłacania agentowi odpowiedniej sumy pieniężnej za ograniczenie działalności konkurencyjnej w czasie jego trwania, chyba że co innego wynika z umowy albo że umowa agencyjna została rozwiązana na skutek okoliczności, za które agent ponosi odpowiedzialność.
- W sytuacji, gdy nie została określona wysokość sumy pieniężnej za ograniczenie działalności konkurencyjnej, wtedy należy się suma w wysokości odpowiedniej do korzyści osiągniętych przez dającego zlecenie na skutek ograniczenia działalności konkurencyjnej oraz utraconych z tego powodu możliwości zarobkowych agenta.
Pamiętaj o tym, że jeżeli jesteś dającym zlecenie, to możesz do dnia rozwiązania umowy z agentem odwołać ograniczenie działalności konkurencyjnej z takim skutkiem, że po upływie sześciu miesięcy od chwili odwołania jesteś zwolniony z obowiązku wypłacania sumy pieniężnej za ograniczenie działalności konkurencyjnej. Logiczne jest wtedy to, że skoro zwalniasz z zakazu konkurencji w taki sposób, jesteś też zwolniony z zapłaty sumy pieniężnej na rzecz agenta.
Co ważne, odwołanie ograniczenia działalności konkurencyjnej wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności.
Kiedy to agent może zwolnić się z zakazu prowadzenia działalności konkurencyjnej?
Jeżeli agent wypowiedział umowę z powodów za które odpowiedzialność ponosi wyłącznie dający zlecenie, może zwolnić się z obowiązku przestrzegania ograniczenia działalności konkurencyjnej przez złożenie dającemu zlecenie oświadczenia na piśmie przed upływem miesiąca od dnia wypowiedzenia.
Uwaga:Nie ma żadnych przeszkód, aby strony przyjęły stosowne postanowienia ograniczające działalność konkurencyjną agenta także przez czas obowiązywania umowy agencyjnej, kierując się w tym zakresie zasadą swobody umów (art. 353z indeksem 1 k.c.). Tak wypowiedział się Lech Jaworski w artykule „Zmiany przepisów kodeksu cywilnego regulujących umowę agencyjną”.
Zakaz konkurencji w pozostałych umowach cywilnoprawnych
(art. 353 z indeksem 1 k.c. zasada swobody umów)
- Może być zawarty na czas obowiązywania łączącej strony umowy, jak i na określony czas po zakończeniu pierwotnie łączącej strony umowy.
- Określ dokładnie zakres zakazu konkurencji tj. rodzaj działalności, której nie wolno prowadzić, na rzecz jakich podmiotów jest zabronione świadczenie usług lub wykonywanie pracy.
- Dokładne określenie czasu przez jaki ma obowiązywać zakaz konkurencji po ustaniu łączącego strony pierwotnie stosunku cywilnoprawnego.
- W przypadku ustanowienia zakazu konkurencji po ustaniu stosunku cywilnoprawnego (umowy zlecenia, o dzieło, o współpracy) określ ekwiwalent pieniężny (odszkodowanie za powstrzymywanie się od prowadzenia działań konkurencyjnych), a także sposób jego płatności. W szczególności, czy odszkodowania będzie płatne jednorazowo czy może ratalnie.
- W umowie o zakazie konkurencji można przewidzieć jej wypowiedzenie, czy odstąpienie od umowy po zapłacie odstępnego.
- Podjęcie działań konkurencyjnych można uzależnić też od zgody pozostałych stron umowy.
- Możesz wprowadzić też do umowy karę umowną za naruszenie zakazu konkurencji.
Zakaz konkurencji a COVID-19
Regulacja w tym zakresie znajduje się w art. 15gf ustawy z 2.03.2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 ze zm.) – pkt 2-5:
W okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, ogłoszonego z powodu COVID-19, strony umowy o zakazie konkurencji obowiązującym po ustaniu:
- umowy agencyjnej,
- umowy zlecenia,
- innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia,
- umowy o dzieło
na rzecz których ustanowiono zakaz działalności konkurencyjnej, mogą ją wypowiedzieć z zachowaniem terminu 7 dni.
Na mocy § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie ogłoszenia na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii (Dz.U. poz. 491 ze zm.) w okresie od dnia 20 marca 2020 r. do odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej ogłasza się stan epidemii w związku z zakażeniami wirusem SARS-CoV-2. Dlatego w tym czasie, każda ze stron umowy o zakazie konkurencji po ustaniu ww. umowy ma prawo do wypowiedzenia takiej umowy.
KONIEC:)
Dziękuję za Twoją wytrwałość i przeczytanie artykułu do końca. Zachęcam też do podzielenia się swoim komentarzem:)
*Opracowanie przygotowano w oparciu o „Metodyka sporządzania umów gospodarczych” A. Cempura, A. Kasolik, Wyd. Wolters Kluwer.
0 komentarzy