Dokumentacja w gabinecie psychologa i psychoterapeuty po śmierci pacjenta

dokumentacja psychologa i psychoterapeuty po śmierci pacjenta

W niniejszym artykule skupimy się na tym, co dzieje się z dokumentacją w gabinecie psychologa i psychoterapeuty po śmierci pacjenta. Przeanalizujemy obowiązujące przepisy prawne i aspekty etyczne oraz przyjrzymy się praktycznym przepisom związanym z przechowywaniem, usuwaniem i przekazywaniem informacji. Ponadto omówimy potencjalne skutki takiego postępowania dla psychologów i psychoterapeutów, a także pacjentów.

Dokumentacja w gabinecie psychologa i psychoterapeuty po śmierci pacjenta oraz problematyka dotycząca postępowanie z dokumentacją psychologiczną i psychoterapeutyczną. Niestety jest to kwestia dosyć złożona. Po pierwsze, jak doskonale wiesz nie ma regulacji prawnych, które nakładałyby na psychologa czy psychoterapeutę obowiązek jej prowadzenia w sytuacji, gdy jego działalność ogranicza się wyłącznie do prywatnego gabinetu (tzw. prywatna praktyka). Po drugie, co zrobić, gdy psycholog i psychoterapeuta prowadzący prywatny gabinet taką dokumentację posiada, a jego klient/pacjent umiera. Przez jaki okres ma taką dokumentację przechowywać? Czy może ją wydać rodzinie zmarłego klienta/pacjenta? Na te pytania odpowiem w moim dzisiejszym artykule.

Dokumentacja psychologa lub psychoterapeuty po śmierci pacjenta może zawierać ważne szczegóły dotyczące historii pacjenta, diagnoz, wyników terapii oraz wszelkich innych informacji związanych z procesem leczenia. Zagadnienia dotyczące dostępu do tych dokumentów, ich archiwizacji i ewentualnego przekazywania dalszym podmiotom są niezwykle istotne zarówno ze względu na przestrzeganie prawa, jak i na zabezpieczenie prywatności pacjenta.

Przez jaki okres należy przechowywać dokumentację psychologiczną / psychoterapeutyczną po śmierci klienta/pacjenta?

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna.

Są dwie ścieżki postępowania:

  • Jeżeli mówimy o dokumentacji, która zawiera np. dane dot. stanu zdrowia zmarłego, to trzeba by było posiłkować się art. 29 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Oznacza to, że okres przechowywania dokumentacji wynosiłby co do zasady 20 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisu.
  • W przypadku dokumentacji, która nie zawiera informacji o stanie zdrowia, zastosowanych metodach terapeutycznych co do zmarłego, to dokumentację należy przechowywać do upływu okresów przedawnienia. Zgodnie z art. 118 kodeksu cywilnego, będzie to 6 lat.

Postępowanie z dokumentacją psychologa i psychoterapeuty po śmierci pacjenta – co mówi prawo?

W związku z brakiem regulacji prawnych ustawie o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów, a także ustawy regulującej wykonywanie zawodu psychoterapeuty, należy posiłkować się przepisami zawartymi w ustawie o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Oczywiście wskazane poniżej przepisy odnoszą się do dokumentacji medycznej, jednak w odpowiednim zakresie znajdą zastosowanie także w prywatnych gabinetach.

Zgodnie z art. 26 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta:

  • Po śmierci pacjenta dokumentacja medyczna jest udostępniana osobie upoważnionej przez pacjenta za życia lub osobie, która w chwili zgonu pacjenta była jego przedstawicielem ustawowym. Dokumentacja medyczna jest udostępniana także osobie bliskiej, chyba że udostępnieniu sprzeciwi się inna osoba bliska lub sprzeciwił się temu pacjent za życia, z zastrzeżeniem ust. 2a i 2b.

Definicja osoby bliskiej:

Zgodnie z definicją ustawową pod pojęciem osoby biskiej należy rozumieć małżonka, krewnego do drugiego stopnia lub powinowatego do drugiego stopnia w linii prostej, przedstawiciela ustawowego, osobę pozostającą we wspólnym pożyciu lub osobę wskazaną przez pacjenta.

  • W przypadku sporu między osobami bliskimi o udostępnienie dokumentacji medycznej, zgodę na udostępnienie wyraża sąd, o którym mowa w 628ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej lub osoby wykonującej zawód medyczny. Osoba wykonująca zawód medyczny może wystąpić z wnioskiem do sądu także w przypadku uzasadnionych wątpliwości, czy osoba występująca o udostępnienie dokumentacji lub sprzeciwiająca się jej udostępnieniu jest osobą bliską (art. 26 ust. 2a ustawy o prawach pacjenta).
  • W przypadku gdy pacjent za życia sprzeciwił się udostępnieniu dokumentacji medycznej, o którym mowa w ust. 2, sąd, o którym mowa w 628ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego, w postępowaniu nieprocesowym na wniosek osoby bliskiej, może wyrazić zgodę na udostępnienie dokumentacji medycznej i określić zakres jej udostępnienia, jeżeli jest to niezbędne:

1) w celu dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia, z tytułu śmierci pacjenta;

2) dla ochrony życia lub zdrowia osoby bliskiej (art. 26 ust. 2b ustawy o prawach pacjenta).

W przypadku wystąpienia do sądu z wnioskiem, o którym mowa w ust. 2a albo 2b, sąd bada:

1) interes uczestników postępowania;

2) rzeczywistą więź osoby bliskiej ze zmarłym pacjentem;

3) wolę zmarłego pacjenta;

4) okoliczności wyrażenia sprzeciwu (art. 26 ust. 2c ustawy o prawach pacjenta).

Na co należy zwrócić uwagę, kiedy psycholog/psychoterapeuta chce wydać dokumentację osobie bliskiej po śmierci klienta/pacjenta?

Jak podkreśliłam powyżej, art. 26 ww. ustawy w zakresie przytoczonych przeze mnie postanowień odnosi się do dokumentacji medycznej. Co z tego wynika?

Należy zwrócić uwagę na specyfikę dokumentacji psychologicznej i psychoterapeutycznej. O czym pamiętać w przypadku tej dokumentacji?

  • Nie może być w całości udostępniana.
  • Składa się ona z części szczegółowej, poufnej – wszystkie notatki psychologa/psychoterapeuty, protokoły badania, wytwory klienta/pacjenta oraz jawnej – m.in. opinii, która jest udostępniana klientowi/pacjentowi oraz zleceniodawcy. [1]

Jeżeli osoba bliska zmarłego klienta/pacjenta zwróci się do psychologa czy psychoterapeuty o wydanie dokumentacji, to trzeba ograniczyć się tylko do wydania jej części jawnej. Chodzi tutaj o opinie, zaświadczenia, ogólne wnioski z prowadzonej terapii. Bez wchodzenia w szczegóły.

Uwaga, trzeba pamiętać o zweryfikowaniu, czy psycholog/psychoterapeuta ma do czynienia z osobą bliską zmarłego!!!

Podsumowanie. Dokumentacja psychologa i psychoterapeuty po śmierci pacjenta.

Zrozumienie tego, co dzieje się z dokumentacją po śmierci pacjenta, jest istotne dla wszystkich zaangażowanych stron. Dlatego też warto zgłębić tę kwestię, aby zapewnić odpowiednie traktowanie poufnych informacji, ochronę prywatności pacjenta oraz zachowanie wysokich standardów etycznych w dziedzinie zdrowia psychicznego. Jak zapewne zauważyłeś brak regulacji prawnych, które wprost regulowałyby tę tematykę budzi poważne wątpliwości. W rzeczywistości, trzeba „skakać” po przepisach prawnych, żeby znaleźć trop, który naprowadzi nas na odpowiednie rozwiązanie.

Dziękuję za Twoją uwagę!

E-BOOK Prawne aspekty wykonywania zawodu psychoterapeuty cz. 1

Regulacje prawne związane z wykonywaniem zawodu psychoterapeuty pojawiają się w wielu aktach prawnych. Jak doskonale wiesz, obecnie nie ma ustawy o wykonywaniu zawodu psychoterapeuty. E-book zawiera zestawienie najważniejszych informacji (regulacji prawnych, poglądów doktryny), które wiążą się z wykonywaniem tego zawodu. Co konkretnie znajduje się w e-booku? Zapraszam do zapoznania się z opisem produktu, tutaj. Zapoznaj się też z pozostałymi produktami dedykowanymi dla tej branży, tutaj.

 

Jeżeli potrzebujesz pomocy w tematach związanych z wykonywaniem zawodu psychologa/psychoterapeuty, zapraszam do kontaktu.

Stan prawny na dzień: 23.05.2022 r. 

Wpis na blogu nie stanowi porady prawnej. Artykuł odnosi się do ogólnej sytuacji prawnej, dlatego nie może stanowić rozwiązania dla indywidualnego problemu. Jeżeli potrzebujesz indywidualnej konsultacji, zapraszam do kontaktu.

[1] Minc R., Tajemnica zawodowa psychologa, Warszawa 2017, publikacja dostępna na stronie internetowej pod adresem: http://www.ptp.org.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=713.

Udostępnij

0 komentarzy

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Udostępnij

Tagi wpisu

Kategorie

Popularne wpisy