Terminy przedawnienia od 09.07.2018 r. – jak to wygląda w praktyce?

utworzone przez | 24 czerwca 2019 | Prawo dla Ciebie | 16 Komentarze

zegar i klepsydra

Stan prawny na dzień: 24.06.2019 r.

Wpis na blogu nie stanowi porady prawnej. Artykuł odnosi się do ogólnej sytuacji prawnej, dlatego nie może stanowić rozwiązania dla indywidualnego problemu. Jeżeli potrzebujesz indywidualnej konsultacji, zapraszam do kontaktu.

 

Jestem przekonana, że to bardzo ważny temat z punktu widzenia Twoich interesów. Przepisy, które weszły w życie z dniem 09.07.2018 r. nie są dla wszystkich zrozumiałe. Trudności może sprawić Ci ustalenie końca biegu terminu przedawnienia, jak i obliczenie samego terminu przedawnienia. W artykule „Przedawnienie w polisolokatach” wyjaśniłam bardzo ogólnie ten temat i chodziło mi raczej o wskazanie, jakie terminy przedawnienia obowiązują w tych konkretnie sprawach. W tym wpisie wyjaśnię Ci, co się dokładnie w zakresie przedawnienia zmieniło i jak należy liczyć koniec biegu terminu oraz terminy przedawnienia roszczeń.

Przedawnienie roszczeń w kodeksie cywilnym od 09.07.2018 r. (przepisy ogólne) – co się zmieniło?

  1. Przepisy dot. przedawnienia roszczeń przedsiębiorcy przeciwko konsumentowi:

Przykład:

W dniu 31.12.2019 r. przedawni się roszczenie przedsiębiorcy wobec konsumenta. Dnia 03.01.2020 r. przedsiębiorca występuje z pozwem do Sądu o należne mu od konsumenta pieniądze. Rezultat: Sąd nie uwzględni tego żądania i po prostu je oddali (czyli nie zasądzi żądanej przez przedsiębiorcę kwoty).

Pamiętaj, jest wyjątekod tej zasady:

– jeżeli wymagają tego względy słuszności, pomimo tego, że 31.12.2019 r. przedawnia się roszczenie przedsiębiorcy wobec konsumenta i przedsiębiorca wystąpi z pozwem o to roszczenie dnia 03.01.2020 r., to Sąd nie oddali jego roszczenia o zapłatę z powodu przedawnienia. Sąd będzie kierował się w takiej sytuacji względami słuszności np. bierze pod uwagę długość terminu przedawnienia. Wprowadzenie tego przepisu miało bardzo jasny cel, chodziło po prostu o to, żeby konsumenci nie nadużywali swojego prawa.

  1. Wprowadzono zasadę, że obowiązuje 6-letni termin przedawnienia (do 08.07.2018 r. obowiązywał termin 10-letni), co do roszczeń okresowych termin przedawnienia pozostał ten sam czyli 3-letni. Zmienił się jednak sposób liczenia końca biegu terminu przedawnienia.

Przykład:

+ według poprzednio obowiązujących przepisów (do 08.07.2018 r.), jeżeli termin przedawnienia upływał w dniu 20.06.2018 r. to tym samym, był to koniec terminu przedawnienia roszczenia;

+ według obowiązujących przepisów (od 09.07.2018 r.), jeżeli termin przedawnienia upłynie w dniu 14.11.2019 r. to koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, czyli 31.12.2019 r. , ale są wyjątki.

Wyjątek:

– nie dotyczy to roszczeń, w których termin przedawnienia jest krótszy niż 2 lata, dlatego, że w tych przypadkach koniec terminu przedawnienia ustala się według przepisów obowiązujących do 08.07.2018 r., czyli termin przedawnienia upłynął w dniu 20.06.2018 r. i jest to koniec terminu przedawnienia.

  1. Roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem Sądu czy innego organu, Sądu polubownego albo stwierdzone prawomocną ugodą w przypadkach wskazanych w tym przepisie przedawniają się z upływem 6 lat (do 08.07.2018 r. był to termin 10-letni).
  1. Przepisy przejściowe – mają ogromne znaczenie przy ustaleniu czy obowiązuje nas 10-letni czy 6-letni termin przedawnienia:

Jak należy stosować te przepisy w praktyce?

 

– jeżeli roszczenie nie przedawniło się z dniem 09.07.2018 r. (tj. wejścia w życie nowych przepisów o przedawnieniu) to wtedy stosujemy termin 6-letni;

Przykład:

Roszczenie powstało w 2011 r., według starych przepisów przedawniłoby się w 2021 r. (10-letni termin przedawnienia), a według nowych w 2017 r. (6-letni termin przedawnienia)

ale trzeba mieć na uwadze, że:

– jeżeli roszczenie według nowych przepisów przedawniło się przed 09.07.2018 r., a według starych przepisów termin przedawnienia jeszcze nie upłynął, to stosujemy ten termin według przepisów obowiązujących przed 09.07.2018 r. (czyli 10-letni),

ale 

Przykład:

 

Roszczenie powstało w 2011 r.,

* jeżeli stosujemy nowe przepisy czyli od 09.07.2018 r. od tej daty liczymy ten 6-letni termin przedawnienia, to przedawnienie następuje w dniu 31.12.2024 r.

ale pamiętaj, że:

Przykład:

 

* jeżeli według starych przepisów termin przedawnienia upływa w 2021 r., a według nowych przepisów upływa w dniu 31.12.2024 r. – to stosujemy ten krótszy termin czyli 31.12.2021 r.

– Przepisy dot. roszczeń konsumentów przeciwko przedsiębiorcom; jeżeli roszczenie nie przedawniło się w dniu 09.07.2018 r., wtedy stosujemy 10-letni termin przedawnienia (według przepisów obowiązujących do 08.07.2018 r.)

– Przepisy dotyczy roszczeń przedsiębiorców przeciwko konsumentom; jeżeli przedsiębiorca nie zgłosił przed 09.07.2018 r. zarzutu przedawnienia na tych starych zasadach (z terminem 10-letnim) to obowiązuje termin przedawnienia według nowych przepisów czyli 6-letni.

Podsumowanie:

– Sąd z urzędu uwzględnia termin przedawnienia roszczeń przeciwko konsumentom – wyjątek:względy słuszności;

– Koniec biegu terminu przedawnienia dla roszczeń, w których termin przedawnienia wynosi poniżej 2 lat – one nie przedawniają się z końcem roku, powyżej 2 lat – przedawniają się z końcem roku kalendarzowego;

– Obowiązuje nowy 6-letni termin przedawnienia roszczeń i trzeba pamiętać o sposobie wyliczenia tego terminu.

Jeżeli masz wątpliwości z upływem jakiego terminu Twoje roszczenie ulega przedawnieniu, kiedy nastąpi koniec biegu terminu lub masz jeszcze inny problem dot. przedawnienia, a ten temat nie jest dla Ciebie w dalszym ciągu zrozumiały, napisz do mnie, z przyjemnością pomogę.

Udostępnij

16 komentarzy

  1. tadeusz

    czy określony w art 554 kc 2 letni termin przedawnienia należy liczyć zgodnie z obowiązującym od 9 lipca 2018r nowym art 118 kc w zdaniu drugim tj. do końca roku kalendarzowego ?

    Czy wszystkie terminy przedawnienia nie krótsze niż 2 lata należy liczyć od 9 lipac 2018 do końca roku kalendarzowego ?

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Dzień dobry! Termin 2-letni przedawnienia z art. 554 kodeksu cywilnego ma charakter szczególny względem ogólnych terminów przedawnienia wynikających z art. 118 kodeksu cywilnego. Jednak w tym przypadku do przedawnienia z art. 554 stosujemy przepisy ogólne dot. liczenia końca terminu przedawnienia. Proszę zwrócić uwagę, że art. 554 stosuje się tylko do roszczenia z tytułu sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa sprzedawcy, roszczenia rzemieślników z takiego tytułu oraz roszczenia prowadzących gospodarstwa rolne z tytułu sprzedaży płodów rolnych i leśnych.
      Ustawodawca przewidział nowy sposób obliczania upływu terminu przedawnienia dla wszelkich roszczeń równych lub dłuższych niż dwa lata, nowa regulacja znajdzie zastosowanie również do tzw. szczególnych terminów przedawnienia tj. art. 554 k.c. z wyjątkiem:
      – roszczeń o usunięcie wady lub wymianę rzeczy na wolną od wad, które to roszczenia przedawniają się z upływem roku (art. 568 § 2 k.c.); co prawda w przypadku konsumentów ustawodawca przewidział, że bieg tych terminów nie może zakończyć się przed upływem terminów odpowiedzialności z tytułu rękojmi, tj. dwóch lat od wydania rzeczy w przypadku ruchomości oraz pięciu lat od wydania rzeczy w przypadku nieruchomości (art. 568 § 2 w zw. z art. 568 § 1 k.c.), to przedłużenie terminu jednak nie prowadzi do zastosowania art. 118 zd. 2 k.c., bowiem terminy przedawnienia tych roszczeń nadal wynoszą rok (są krótsze niż dwa lata), a jedynie nie mogą zakończyć się, czyli ulegają wydłużeniu w przypadkach określonych w art. 568 § 1 k.c.,

      – roszczeń sprzedawcy o naprawienie szkody do poprzednich sprzedawców (art. 5761 i 5762 k.c.), które przedawniają się z upływem sześciomiesięcznego okresu,

      – roszczeń sprzedawcy o dopłatę różnicy ceny i roszczeń kupującego o zwrot różnicy ceny w przypadku naruszenia przepisów o cenie sztywnej, maksymalnej, minimalnej lub wynikowej
      (tak Habryn-Chojnacka Ewa, Zmiany w terminach przedawnienia w praktyce).

      Odpowiedz
  2. Iza

    Czy te zmiany terminów przedawnienia dotyczą też zachowku? Czy jeśli termin na złożenie wniosku był do 10 lipca 2020 to czy obecnie termin ten jest do końca roku 2020?

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Jeżeli chodzi o przedawnienie roszczeń o zachowek, to tutaj mamy regulacje szczególną (art. 1007 kodeksu cywilnego). Roszczenia uprawnionego z tytułu zachowku oraz roszczenia spadkobierców o zmniejszenie zapisów zwykłych i poleceń przedawniają się z upływem lat pięciu od ogłoszenia testamentu. Roszczenie przeciwko osobie obowiązanej do uzupełnienia zachowku z tytułu otrzymanych od spadkodawcy zapisu windykacyjnego lub darowizny przedawnia się z upływem lat pięciu od otwarcia spadku.

      Odpowiedz
      • Iza

        A czy jeśli jedna z trzech stron złożyła wniosek o wypłatę zachowku przed upływem 5 lat, czyli przerwała czas przedawnienia, to czy tym samym w moim przypadku nie doszło do przedawnienia? Czy tyczy się to tylko tej jednej osoby? Czy każda osoba uprawniona do zachiwku musi zlozyc osobny wnioaek w określonym czasie?

        Odpowiedz
        • Oktawia Zarzecka

          W opisanej przez Panią sytuacji, doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia tylko wobec osoby, która złożyła pozew o zachowek. Jeżeli pozostałe osoby nie podjęły takiej czynności przed upływem ustawowego terminu przedawnienia, roszczenie o zachowek przedawnia się.

          Odpowiedz
  3. Iza

    A czy jeśli siostra złożyła jednocześnie z wnioskiem o zapłatę zachowku wniosek o nabycie spadku to czy to przerwanie biegu terminu przedawnienia też tyczy się tylko i wyłącznie jej osoby czy także mnie ?

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Pani Izo, terminy przedawnienia to nie jest łatwa sprawa. Proszę nie traktować moich odpowiedzi jako porady prawnej. Żeby odpowiedzieć na pytanie w sposób rzetelny musiałabym mieć dostęp do dokumentów tj. dokładnie sprawdzić daty, zobaczyć kto jest wnioskodawcą/powodem i w jakim zakresie zostały złożone wnioski. Taka analiza wchodzi w odpłatny zakres moich usług.

      Odpowiedz
  4. Mariusz

    Dzień dobry,
    jak się ma nowelizacja przepisów do terminu przedawnienia związanego z roszczeniem odszkodowawczym OC (komunikacyjne)? Czy też będzie miało zastosowanie zd. 2 118 KC?
    Przepis art. 118 kc w zw. z art. 442(1) kc
    Przykład: zdarzenie wyrządzające szkodę w dniu 01-05-2017 r.
    Kiedy nastąpi przedawnienie 01-05-2020 r. czy 31-12-2020 r.?
    Pozdrawiam

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Dzień dobry Panie Mariuszu,
      w tym przypadku art. 118 k.c. (w tym zdanie 2 tego przepisu prawnego) nie znajdą zastosowania. Art. 442 z indeksem 1 jest tutaj regulacją szczególną, dlatego termin przedawnienia należy liczyć w taki sposób, jak zostało to wskazane w tej regulacji szczególnej.

      Odpowiedz
  5. Alicja

    Dzień dobry,
    Jaki będzie termin przedawnienia w zobowiązaniu pomiędzy przedsiębiorcami z tytułu usług telekomunikacyjnych. Termin zapłaty minął w dniu 09.12.2017. Czy zobowiązanie przedawniło się z dniem 31.12.2020 ?

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Przy obliczaniu terminu przedawnienia będą miały zastosowanie przepisy przejściowe – art. 5 ust. 2 ustawy z 13.04.2018 r. o zmianie ustawy k.c. oraz niektórych innych ustaw. Jeżeli zgodnie z nowelizacją termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie nowelizacji czyli 9.07.2018 r. W Pani przypadku termin przedawnienia zgodnie z nowelizacją byłby dłuższy, bo do 31.12.2020 r. – ten przepis nie znajdzie zatem zastosowania.
      ALE kiedy przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie nowelizacji, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej (9.12.2020 r.), to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu, czyli 9.12.2020 r.

      Odpowiedz
  6. Michał

    Szanowna Pani,
    Złożyłem w EPU 31 grudnia 2020 pozew dot. nieopłaconego prze najemcę mojego mieszkania czynszu za kilka miesięcy w 2017 r. (ostatni: lipiec 2017). Nie wiedziałem, ze EPU uwzględnia tylko roszczenia, które stały się wymagalne w okresie 3 lat przed dniem wniesienia pozwu.
    W dn. 20 stycznia b.r. mój pozew został więc umorzony.
    W dniu 9 lipca 2018 r. (wejścia w życie ustawy nowelizującej terminy przedawnienia) roszczenie za zapłatę czynszu za ww. miesiące 2017 roku nie było jeszcze przedawnione, i uległo przedawnieniu 31 grudnia 2020 r. (z uwagi na nowe zasady określania końca terminu przedawnienia).
    Jeżeli w terminie trzech miesięcy od dnia wydania postanowienia o umorzeniu elektronicznego postępowania upominawczego powód wniesie pozew przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie w postępowaniu innym niż EPU, skutki prawne, które ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa, następują już z dniem wniesienia pozwu w EPU.
    W moim zrozumieniu oznacza to, że ponieważ roszczenie nie było przedawnione w dniu złożenia pozwu w EPU (31 grudnia 2020), mogę złożyc we właściwym miejscowo sądzie pozew o to roszczenie, w terminie do 20 kwietnia 2021.
    Poproszę o opinię, czy moje rozumowanie jest poprawne, oraz o informację, w jaki sposób udokumentowac w pozwie date zlozenia w EPU pierwszego pozwu w tej sprawie.

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Dziękują za opisanie stanu sprawy. Z przedstawionego opisu sytuacji wynika, że Sąd umorzył postępowania na podstawie art. 505 (33) k.p.c.: W przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty sąd umarza postępowanie. Kierując się tylko przedstawionym opisem sytuacji (nie to jest forma porady prawnej), rzeczywiście miałby tutaj zastosowanie art. 505 (37) § 2 k.p.c. Warunkiem skorzystania z tej możliwości będzie wniesienie kolejnego pozwu, z zachowaniem trzymiesięcznego terminu od daty postanowienia o umorzeniu postępowania w EPU. Pozew ten musi być wniesiony ponadto przeciwko pozwanemu o to samo roszczenie, w postępowaniu innym niż EPU, a więc przykładowo w postępowaniu zwykłym, upominawczym. Roszczenie dochodzone w obydwu postępowaniach musi być tożsame, przy czym w przypadku, gdy w chwili wytaczania kolejnego powództwa wartość roszczenia uległa zmianie (np. wskutek częściowej spłaty, pojawienia się kolejnej należności okresowej czy naliczenia odsetek), powód powinien wytoczyć kolejne powództwo z uwzględnieniem tych zmian.
      Pierwotnie wniesiony pozew w EPU będzie przerywał bieg terminu przedawnienia roszczenia w zakresie, w jakim było ono objęte pierwotnym pozwem. Konsekwentnie uznać należy, że termin przedawnienia nie będzie biegł do czasu uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania w EPU.

      Odpowiedz
  7. Beata

    Wyrok o zapłatę zapadł 09.09.2014r Tytuł wykonawczy był wydany 15.10.2014r a egzekucja komornicza
    została wszczęta 1.07.2021r.
    Czy wg nowych przepisów należność
    główna się przedawniła wraz z odsetkami 30.12.2020r

    Odpowiedz
    • Oktawia Zarzecka

      Pani Beato dziękuję za komentarz. Po pierwsze, w przypadku terminów roszczeń stwierdzonych prawomocnym orzeczeniem sądu (art. 125 § 1 k.c.) nie znajdzie zastosowania art. 118 zd. 2 k.c., który mówi, że w tych określonych przypadkach koniec terminu przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego. Po drugie, wg przepisów przejściowych: „Jeżeli zgodnie z ustawą zmienianą w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, termin przedawnienia jest krótszy niż według przepisów dotychczasowych, bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się z dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (czyli 6 lat wg nowych regulacji). Jeżeli jednak przedawnienie, którego bieg terminu rozpoczął się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, nastąpiłoby przy uwzględnieniu dotychczasowego terminu przedawnienia wcześniej, to przedawnienie następuje z upływem tego wcześniejszego terminu (czyli 10 lat wg starych regulacji).” Zgodnie z tym, ta należność przedawniłaby się (zd. 1) 9.07.2024 r. W przypadku złożenia wniosku egzekucyjnego dochodzi do kolejnego przerwania terminu przedawnienia. Proszę jednak nie traktować tego komentarza jako porady, ponieważ nie znam szczegółów sprawy i bazuję tylko na podanych datach.

      Odpowiedz

Wyślij komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Udostępnij

Tagi wpisu

Kategorie

Popularne wpisy